Wednesday, June 14, 2006

Bu saytın yeni versiyası ile tanış olmaq isteyirsinizse aşağıdakı ünvana daxil olun. Bundan sonrakı yenilikler burada edilecek:


Ernest Rutherford

Ernest Rutherford 1871-ci il avqustun 30-da Yeni Zellandiyanın Braytoter şeherinde anadan olmuşdur. İngilis fiziki ve kimyaçısı , atom quruluşu ve radioaktivlik teliminin banilerinden biri , milliyetce ingilisdir.
Yeni Zellandiyaya köçmüş Şotlandiyalı bir ailenin 12 uşağından dördüncüsü idi. Atası (bir az loru dilde desek) teker yamayan işleyirdi. Ernest litseyi dövlet hesabına oxuyurdu. Yene de tehsilini dövlet hesabına davam etdirdiyi Christchurch-dakı Canterbury College-den 1892-ci ilde lisans(bakalavr), ertesi il ise yüksek lisans(magistr) derecelerini aldı. Canterbury College-da bir il de qaldıqdan sonra demirin yüksek tezlikli maqnetik mühitlerde maqnitleşme xüsusiyyetleri üzerinde tedqiqatlar apardı. Hertz-in bir neçe il evvel tapmış olduğu elektromaqnit dalğalarını qeyde ala bilen dedektor ixtira etdi.
1895-ci ilde ingiltereye geden Rutherford Cambridge Universitetinde Cavendish Laboratoriyasında J.J. Thomson-un yanında çalışmağa başladı. Burada elektromaqnetizm üzerindeki tecrübelerini davam etdirdi ve Hertz dalğalarını 3 km uzaqlıqdan gönderib almağı bacardı. 1895-ci il Wilhelm Conrad Röntgen-in X şüalarını tapdığı açıqlamasından sonra J.J. Thomson ve Rutherford bu sahede çalışmağa başladılar.
XIX yüz illiyin sonuna gelerken bir çox elm adamı artıq fizikada bundan sonra keşf edilecek bir şey qalmadığı fikrinde idi. Ancaq Rutherford 3 il içerisinde fizikanın yeni bir sahesini ortaya çıxardı: Radioaktivlik. Radioaktivliyin fiziki menasını bir elementin atomunun diger bir elementin atomuna özbaşına çevrilmesi kimi başa düşürdü. Maddenin deyişmezliyi fikrine tam bağlanan alimler bu ideyaya qarşı çıxacaqdı ancaq Rutherford-un bu ideyası sonradan göründüyü kimi öz doğruluğunu isbat edecekdi.
Bu böyük uğurun ardından Rutherford 1903-cü ilde Royal Society-in müxbir üzvü seçildi. Bir il sonra ise Royal Society-in böyük bacarığı olan elm adamlarına verdiyi Rumford Medalı ile teltif edildi. α zerreciklerinin elektrik ve maqnit sahesinde sepilmesini 1903-cü ilde tapan Rutherford bunların hem de yüklü zerrecikeler olduğunu aşkar etdi.
Rutherford-un 1911-ci ilde yaratdığı "Atom Modeli" onun elme en böyük emeyidir. Atomun bu modeline “Rutherford Atom Modeli” ya da “Kişmişli Atom Modeli” deyilirdi.
Elementlerin radioaktiv parçalanması ve radioaktiv maddelerin kimyası sahesindeki tedqiqatlarına göre 1908-ci ilde kimya sahesinde Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. 1914-cü ilde Ernest Rutherford-a Baron adı verildi ve 1922-ci ilde Royal Society-nin en böyük mükafatı olan Copley Medalı ile teltif edilmişdi. 1922-ci ilde Royal Society-nin prezidenti vezifesine keçdi.
E.Retherford 1937-ci ilde oktyabrın 19-da İngilterenin Cambridge şeherinde vefat etmişdir.

Sunday, June 04, 2006


James Chadwick

James Chadwick 1891-ci il oktyabrın 20-de İngilterenin Cheshire şeherinde anadan olmuşdur. James milliyetce ingilisdir. Tehsilini Rutherford-un telebesi kimi Manchester Universitetinde aldı. 1919-cu ilde çalışmağa başladığı Cambridge Universitetinde 1935-ci ile qeder oradakı işine davam etdi. Esas elmi işleri nüve fizikasının problemleri olmuşdur.
1923-cü ilde Cavendish Laboratoriyasının Tedqiqatlar şöbesinin müdürü vezifesine keçmişdir.
1927-ci ilde ise Royal Society-nin müxbir üzvü seçildi.
1932-ci ilde neytronu keşf etdi ve 3 il sonra bu keşfine göre 1935-ci ilde Nobel mükafatı laureatı adına layiq görülmüşdür. Bundan başqa 1935-ci ilde Liverpool Universitetinin fizika kürsüsüne keçdi. İkinci Dünya Müharibesi dövründe Los Alamos-dakı atom tedqiqatlarına başçılıq etdi. 1948-ci ilde Cambridge-deki bir kollecin müdürü vezifesine keçdi. Deteryumun qamma şüaları ile parçalanmasını tedqiq ederek nüve fotoelektrik effektini tapdı.
James Chadwick 24 iyul 1974-cü ilde Cambridge-de vefat etdi.


in english
James Chadwick
Sir James Chadwick (October 20, 1891 – July 24, 1974) was an English physicist and Nobel laureate.Chadwick was born at Cheshire the 20th of October 1891. He went to Manchester High School, (England) and studied at the Universities of Manchester and Cambridge. His father was John Joseph Chadwick and his mother was Mary Anne Knowles.
In 1914 Chadwick went to work with Hans Geiger at the Technische Hochschule in Berlin (today the Technical University of Berlin). He also worked with Lord Rutherford. During the First World War Chadwick was interned in Germany as an enemy alien.
After the war Chadwick returned to Cambridge where he worked with Ernest Rutherford in investigating the emission of gamma rays from radioactive materials. They also studied the transmutation of elements by bombarding them with alpha particles, and investigated the nature of the atomic nucleus.
In 1932 Chadwick made a fundamental discovery in the domain of nuclear science: he discovered the particle in the nucleus of an atom that became known as the neutron because it has no electric charge. In contrast with the helium nuclei (alpha particles) which are positively charged, and therefore repelled by the considerable electrical forces present in the nuclei of heavy atoms, this new tool in atomic disintegration need not overcome any electric barrier and is capable of penetrating and splitting the nuclei of even the heaviest elements. In this way, Chadwick prepared the way towards the fission of uranium 235 and towards the creation of the atomic bomb. For this epochal discovery he was awarded the Hughes Medal of the Royal Society in 1932, and subsequently the Nobel Prize for Physics in 1935. Later, he found out that a German scientist had discovered the neutron at the same time. But Hans Falkenhagen (Rostock) was afraid of publishing his results. When Chadwick learned of Falkenhagen's discovery, he offered to share the Nobel Prize with him. Falkenhagen, however, modestly refused the honour.
Chadwick’s discovery made it possible to create elements heavier than uranium in the laboratory. His discovery particularly inspired Enrico Fermi, Italian physicist and Nobel laureate, to discover nuclear reactions brought by slowed neutrons, and led Lise Meitner, Austrian physicist, to the discovery of “nuclear fission”, which triggered the development of an atomic bomb..
He died in Cambridge the 24th of July 1974.